Ο Υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Σπήλιος Λιβανός, παρουσίασε στο Υπουργικό Συμβούλιο, που έγινε στις 21 Δεκεμβρίου 2021, το νομοσχέδιο για τα γεωργικά προϊόντα και τρόφιμα με Προστατευόμενες Ονομασίες Προέλευσης (ΠΟΠ), Προστατευόμενες Γεωγραφικές Ενδείξεις (ΠΓΕ) και τα Εγγυημένα Παραδοσιακά Ιδιότυπα Προϊόντα (ΕΠΙΠ), όπως επίσης διατάξεις για τα ελεγκτικά όργανα και τους ελέγχους.
Το νομοσχέδιο θα περιλαμβάνει ρυθμίσεις που αφορούν:
Α) Την απλούστευση και επιτάχυνση των αιτήσεων καταχώρησης ΠΟΠ, ΠΓΕ και ΕΠΙΠ.
Προβλέπονται διοικητικού χαρακτήρα διατάξεις, για την υποβολή αιτήσεων καταχώρησης, τροποποίησης και ακύρωσης προϊόντων ΠΟΠ, ΠΓΕ και ΕΠΙΠ, καθώς και λοιπά εφαρμοστικά μέτρα του κανονιστικού πλαισίου της ΕΕ.
Β) Την απλούστευση και αποσαφήνιση της διαδικασίας για την πιστοποίηση Επιχειρήσεων.
Προβλέπονται διατάξεις που αφορούν στη διαδικασία λήψης πιστοποίησης για την παραγωγή, συσκευασία και ανασυσκευασία Προϊόντων ΠΟΠ, ΠΓΕ και ΕΠΙΠ και τις διοικητικού χαρακτήρα υποχρεώσεις των πιστοποιημένων επιχειρήσεων. Καινοτομία: Απαγόρευση υποβολής νέων αιτήσεων από επιχειρήσεις που χρησιμοποιούν τις ίδιες εγκαταστάσεις, για τα ίδια προϊόντα και έχουν παρεμφερή μετοχική σύνθεση ή και διοίκηση με επιχειρήσεις, των οποίων η πιστοποίηση έχει αφαιρεθεί. Προβλέπονται για πρώτη φορά διατάξεις προς τον σκοπό προστασίας του καταναλωτή για προϊόντα που έχουν ως συστατικά προϊόντα ΠΟΠ ή ΠΓΕ.
Γ) Την εξειδίκευση των ελέγχων:
Αποσαφηνίζονται τα διαφορετικά είδη ελέγχου, καθώς και το αντικείμενό τους, το οποίο εκτείνεται όχι μόνο σε ελέγχους πιστοποιημένων επιχειρήσεων, αλλά στο μέτρο του αναγκαίου, στο σύνολο των επιχειρήσεων που συνεργάζονται με την υπό έλεγχο εταιρεία. Προβλέπονται ειδικότερα: Επιτόπιοι έλεγχοι, Διοικητικοί έλεγχοι, Έλεγχοι αγοράς.
Παρέχονται στην ελεγκτική αρχή (ΕΛΓΟ – ΔΗΜΗΤΡΑ) εκτεταμένες εξουσίες. Προβλέπονται αντικειμενικά κριτήρια προτεραιοποίησης ελέγχων.
Στόχος είναι η αποσαφήνιση και η απλούστευση του πλαισίου που διέπει το σύνολο της ελεγκτικής διαδικασίας, καθώς και η εξασφάλιση της αξιοπιστίας των ελεγκτικών πορισμάτων.
Προβλέπεται δυνατότητα υπανάθεσης (outsourcing) περιορισμένων ελεγκτικών αρμοδιοτήτων σε τρίτους, οι οποίοι διαθέτουν τεχνογνωσία σε σημαντικούς τομείς, την οποία το υφιστάμενο ελεγκτικό προσωπικό δεν διαθέτει. Θεσπίζονται, όμως, αυστηροί κανόνες διαφάνειας, ανεξαρτησίας και αμεροληψίας των προσώπων, στα οποία ανατίθενται τέτοιες αρμοδιότητες και ειδικοί ελεγκτικοί μηχανισμοί που θα διασφαλίζουν την τήρησή τους.
Δ) Οι παραβάσεις προσδιορίζονται με τρόπο πληρέστερο, ώστε να αποφεύγονται σήμερα παρατηρούμενες ασάφειες και ασυνέπειες.
Ε) Σε ό,τι αφορά τις κυρώσεις:
Αυστηροποιούνται, συγχρόνως, όμως, κλιμακώνονται κατά τρόπο αναλογικό. Προβλέπεται η αφαίρεση πιστοποίησης. Προβλέπονται πρόστιμα επί του κύκλου εργασιών σύμφωνα και με τον Καν. (ΕΕ) 625/2017 για περιπτώσεις δόλιας συμπεριφοράς. Παρέχεται σε πολλές περιπτώσεις η δυνατότητα στους παραβάτες να λάβουν κατάλληλα μέτρα συμμόρφωσης, πριν την επιβολή κύρωσης.
ΣΤ) Διαδικασία επιβολής κυρώσεων. Με το νέο πλαίσιο προβλέπεται: Εισήγηση ΕΛΓΟ ΔΗΜΗΤΡΑ επί των παραβάσεων και των κυρώσεων. Επιβολή κυρώσεων από τριμελή επιτροπή στην οποία θα προεδρεύει μέλος του ΝΣΚ.
Ζ) Για τον συντονισμό και την ενοποίηση των ελέγχων προβλέπεται ότι:
Όταν ελεγκτική αρχή στο πλαίσιο ελέγχου βρίσκει ενδείξεις τέλεσης παραβάσεων αρμοδιότητας άλλης ελεγκτικής αρχής: Ενημερώνει άμεσα την άλλη αρμόδια αρχή και την εποπτική αυτής αρχή. Δεσμεύει για λογαριασμό της άλλης ελεγκτικής αρχής παραβατικά προϊόντα για περιορισμένο χρόνο. Η άλλη αρμόδια ελεγκτική αρχή υποχρεούται να προσέλθει για έλεγχο εντός 10 ημερών. Στοιχεία που μία ελεγκτική αρχή βεβαιώνει, μπορούν να χρησιμοποιηθούν έγκυρα από οποιαδήποτε άλλη ελεγκτική αρχή.
